اکثر زبانشناسان ریشه این کلمه را« دوغ در» میدانند .دوغ در زبانهای کهن به معنای شیر بوده است .بنابراین دوغ در که بعدها به دختر تبدیل میشود ، یعنی کسی که وظیفه دوشیدن حیوانات را داشته است .
اما با نگاهی به زندگی مردمان قدیم ووظیفهای که هر کدام از اعضای خانواده داشته اند ، این معنا ی« دوشیدن شیر » برای وا ژه دختر زیاد مناسب به نظر نمیرسد . کار دشواردوشیدن شیر حیوانات حتی امروز ههم به عهده دختران کم سن وسال نیست .این وظیفه را زنان بزرگ ومادران به عهده داشته و دارند.امروزه نیز اگر به زندگی کوچ نشینی و روستایی نگاه کنیم ، میبینیم که کاردشوار دوشیدن شیر را مادران و زنان بزرگ انجام میدهند نه دختران کم سن وسال. دختران وپسران نهایتاً در نگهداری حیوانات برای دوشیدن شیربه زنان کمک میکردند .
وا ژه دختربیشتر برای دختران کم سن وسال ( از سن هفت تا سیزده سال ) به کار میرفت .وظیفه اصلی این دختران با توجه به سن وسال آنها درخانه یا ایل ، نگهداری ازنوزادان و کودکان یا انجام کارهای سبک بوده است .الان هم همین گونه است .
به گمان بنده باتوجه به توضیحات بالا ریشه وا ژه دختر « دوغدر » نیست بلکه ریشه دختر « داه در» است . داه به معنای پرستاریا کنیز بوده است و پسوند در نیز به معنای انجام دهنده آن کاربوده است ؛ یعنی کسی که کار ش نگهداری وپرستاری از کودکان وخرد سالان بوده است .
تبدیل واج ه به خ در زبان فارسی بسیار اتفاق افتاده است . هور به خور ، هشک به خشک ،هسرو به خسرو ،هرداد به خرداد و....اما تبدیل غ به ش! ؟
پس در طول تاریخ واژه داه در به داختر وسپس به دختر تبدیل میشود. صبحتان به خیر وخوبی باد .حسن دهقان